نقش رسانه های جمعی در شکل دهی فرهنگ اقتصادی
روزنامه ها
روزنامه رسانه است که به صورت روزانه جدید ترین اخبار واطلاعات را در حوزه های مختلف به انتشار جامعه ارائه می دهد. همواره روزنامه ها به صورت مکتوب منتشر می شوند واین مکتوب بودن آثار مثبت و منفی فراوانی به دنبال دارد. امروزه در کشور ما حدود 35 روزنامه با تیراژ نسبتأ به چاپ می رسدو این در حالی است که پر تیراژ ترین آن ها روزنامه جام جم است که در مقایسه با جمعیت حدود 70 میلیونی ایران عددی ناچیز محسوب می شود و تعداد قابل توجهی از سایر روزنامه ها نیز صرفأ اقتصادی یا سیاسی بوده که مورد استفاده گروه خاصی از مردم قرار می گیرد.
مجلات
مجله رسانه ای است مکتوب، دارای صفحاتی بیشتر از روزنامه، با اهداف خاص و از پیش تعیین شده، متوسط یک مجله از 30 تا 300 صفحه نیز وجود دارد که البته تعداد صفحات بالا، بیشتر اختصاص به مجلات ونشریات تبلیغی دارد. در کشور ما به طور متوسط حدود 500 عنوان مجله با تیراژهای بسیار بالا به چاپ می رسد. در تقسیم بندی مجلات می توان آن ها را به نشریات زرد وغیر آن تقسیم کنیم، مجلات زرد آن دسته از نشریات هستند که با جنجال وهیاهو سعی در جذب مخاطب دارند. هدف در این مجله ها جذب مخاطب به هر وسیله ای وبه دنبال آن سود اقتصادی است. این نشریات در ارائه مسایل و مشکلات اقتصادی جامعه چند راه پیش می گیرند: 1- بزرگنمایی واغراق در بیان مشکلات اقتصادی و… تا اینکه افکار عمومی مشوش شده و راه تفهیم وتفاهم منطقی وعاقلانه بسته شود. 2- سطحی سازی ونادیده گرفتن مسایل عمقی واخذ نتایج سریع وغیر منطقی. 3- رواج مصرف گرایی مثل تبلیغات زیبایی اندام، کالاها ولوازم آرایشی و…
سینما
در سال1990 میلادی مظفرالدین شاه به فرانسه سفر کرد وبا دیدن دستگاه سینما توگراف مجذوب آن شد. به دستور او دستگاه خریداری شد واولین فیلمبردار همان عکاس دربار بود. سینما پس از مطبوعات ورادیو وتلویزیون یکی از وسایل ارتباط جمعی واز رسانه های همگانی است که فرهنگ خاص خود را نیز اقتضا می کند. بشر پیش از دو دهه فرهنگ گفتاری ونوشتاری، به دروازه های فرهنگ تصویری با گستردگی فراوانش وارد شد. سینما یکی از پیشرفته ترین رسانه های همگانی است که انواع هنرها را با پیچیده ترین تاکتیک ها جمع آوری نموده است.
رادیو
در سال 1319 رادیو وارد ایران شد. رادیو رسانه ای است صوتی که با استفاده از امواج به انتقال مطالب می پردازد. در ابتدا فقط یک شبکه رادیویی ملّی در ایران وجود داشت اما اکنون هر استان دارای شبکه رادیویی محلّی و اضافه برآن شبکه های رادیویی سراسری متفاوتی از قبیل فرهنگ، معارف، قرآن، جوان و… وجود دارد. این تنوع شبکه ها فرد را در انتخاب آزاد می گذارد. رادیو با تمام فوائدش که از جمله آن، دسترسی همیشگی به آن(حتی بدون برق)است دارای نواقصی است. رادیو از نعمت تصویر بی بهره است ومسؤلان ومجریان رادیو باید تمام توان ونیروی هنری خود را صرف صدا کنند تا از این طریق فضا سازی مناسبی در ذهن شنونده ایجاد کنند.
تلویزیون
پرمخاطب ترین رسانه جهان، تلویزیون است واین آمار درایران به مراتب بیشتر است واین تنوع وکثرت مخاطب به دلیل وجود صدا وتصویر به طور همزمان است ودر سال های اخیر توانایی پخش مستقیم و زنده نیز بر این جذابیت افزوده است. تلویزیون گرچه در بدو ورود به ایران چندان مورد توجه قرار نگرفت وحتی برخی آن را نامحرمی در محیط خانوادگی محسوب می کردند، اما با گذشت زمان جای خود را در خانواده های ایرانی باز کرد به طوری که برنامه های نیمه وقت صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران به برنامه های 24 ساعته واز 3 شبکه به 7 شبکه ارتقا یافت. تلویزیون به علّت قابلیت استفاده از تصویر در تمام حیطه ها، جذابیت مخصوص به خود را دارد. تلویزیون قابلیت تغییر فرهنگ جامعه را داراست وبه همین علّت است که صدا وسیمای کشوران زیر نظر رهبری جامعه اداره می شود تا اینکه جامعه ورد سوء استفاده جناح ها وگروه ها و دسته ها قرار نگیرد. امروزه طبقه متوسط ومذهبی جامعه که توانایی اتصال به شبکه های ماهواره ای را ندارند از تلویزیون به عنوان بهترین رسانه جمعی استفاده می کنند.
ماهواره
ماهواره های تلویزیونی (DBS) ماهواره هایی هستند که در واقع به عنوان یک فرستنده پرقدرت تلویزیونی در فضا عمل می کنند. مهم ترین برتری یک ماهواره ی تلویزیونی آن است که می تواند تمامی نقاط کور یک کشور را که فرستنده های زمینی قادر به پوشش آن نیستند را تحت پوشش درآورد.
امروزه شبکه های ماهواره ای فراوانی بوجود آمده اند؛ از شبکه های علمی وتحقیقاتی و ورزشی گرفته تا شبکه های مبتذل درآن یافت می شود وشبکه های فارسی زبان نیز به خیل وسیع آن ها پیوسته اند؛ این پایگاه ها که اکثراً متعلق به گروه های ایرانی خارج از کشور وضد انقلاب هستند برای جذب مخاطب بیشتر از انواع و اقسام حربه ها استفاده می کنند.
اینترنت
در واخر دهه 1960 پدیده ای به نام اینترنت جهان را متحول کرد. تأسیس شبکه آریانت در سال 1969 به عنوان منشاء پیدایش اینترنت شناخته شد . در حقیقت اینترنت مجموعه ای از هزاران شبکه ماهواره ای رایانه ای است که تعداد زیادی از رایانه ها را در یک شبکه پیچیده بزرگ وقابل اطمینان به یکدیگر وصل می کند. اینترنت هیچ سازمان مدیریتی ویا سرپرست حقوقی ندارد وبه خودی خود واقعیتی مستقل ندارد وتنها از تالیف تشکیلات دیگر حیات یافته است. از طریق این فناوری جدید می توان پست الکترونیکی ایجاد کرد وبدون صرف وقت وهزینه های پستی زیاد می توان عکس ها ونامه های متنی خود را برای یک یا چندین نفر به طور همزمان ارسال کرد. همچنین می توان سایت های مختلفی ساخت واز این طریق به شبکه جهانی وب پیوست واز قابلیت های تصویری، صوتی وحتی فیلم در آن استفاده نمود.